Jak czytamy w uchwale, celem wniosku jest uzyskanie jednoznacznej interpretacji przepisów określających zasady funkcjonowania rad dzielnic – zwłaszcza w kontekście coraz bardziej ograniczonej roli tych organów w procesach konsultacyjnych i decyzyjnych dotyczących spraw lokalnych.
Rada: „Nasze opinie są ignorowane”
W uzasadnieniu uchwały Rada Dzielnicy Oliwa wyraża głęboki niepokój związany z postępującą marginalizacją jej działalności przez władze miasta. Choć statut jednostek pomocniczych jasno wskazuje, że ich rolą jest reprezentowanie mieszkańców i udział w rozwoju dzielnicy, to – jak podkreślają radni – w praktyce te zapisy coraz częściej mają charakter wyłącznie symboliczny.
Rada wskazuje na liczne przykłady lekceważenia jej stanowisk, m.in. w sprawach planów zagospodarowania przestrzennego czy opiniowania inwestycji. Jako przykład podano brak uwzględnienia uwag Oliwy w procesie opracowywania planu miejscowego dla rejonu ulic Tatrzańskiej i Czyżewskiego.
Szczególnie krytycznie odniesiono się do sytuacji związanej z projektem zmiany nazwy fragmentu ulicy Jana Bażyńskiego na ulicę prof. Marii Janion. Pomimo negatywnej opinii Rady Dzielnicy (Uchwała nr VII/20/25 z 23 lipca 2025 r.), projekt trafił do Rady Miasta, a w uzasadnieniu znalazło się stwierdzenie, że opinia Rady Dzielnicy „nie jest dla Rady Miasta opinią wiążącą”. Zdaniem radnych to najlepiej obrazuje stosunek władz miasta do rad dzielnic – ciał, które miały być partnerem w kształtowaniu polityki lokalnej, a nie jedynie formalnym dodatkiem.
Brak realnego wpływu i niska frekwencja w wyborach
Rada zauważa również, że malejące zainteresowanie mieszkańców udziałem w wyborach do rad dzielnic i pracą społeczną na ich rzecz jest pośrednim skutkiem takiego podejścia władz. Gdy głos dzielnicy nie jest brany pod uwagę, trudno oczekiwać, że mieszkańcy będą angażować się w jej działalność.
Wniosek o jasną interpretację prawa
W związku z tym Rada Dzielnicy Oliwa zwraca się do Rady Miasta Gdańska o udzielenie jednoznacznej odpowiedzi, czy rada dzielnicy może – zgodnie z obowiązującymi przepisami – podjąć decyzję o samorozwiązaniu lub wystąpić z wnioskiem o skrócenie swojej kadencji.
Jak podkreślono w uchwale, pytanie to jest wyrazem refleksji nad sensem dalszego funkcjonowania rady w warunkach, w których jej głos pozostaje bez realnego znaczenia dla decyzji podejmowanych przez miasto.
Apel o dialog i poszanowanie idei samorządności
Na zakończenie Rada Dzielnicy Oliwa apeluje do władz miasta o poważne potraktowanie wniosku i odniesienie się do niego w duchu wartości, które od 1989 roku stanowią fundament samorządności i dialogu obywatelskiego.
Mimo zaproszenia, na sesję Rady Oliwy nie przybył żaden radny miejski z okręgu 6.
W geście solidarności z Oliwą, w sesji uczestniczyli radni z dzielnic: Młyniska, Osowa, Przymorze Wielkie i Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia.
Pełna treść uchwały:
Uchwała Nr IX/24/25
Rady Dzielnicy Oliwa
z dnia 28 października 2025 roku
w sprawie wystąpienia do Rady Miasta Gdańska z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej trybu i możliwości prawnych samorozwiązania się Rady Dzielnicy Oliwa.
Na podstawie § 15 ust. 1, pkt. 5 – 14 Statutu Dzielnicy Oliwa uchwalonego na podstawie uchwały LII/1169/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 24 kwietnia 2014r. w sprawie uchwalenia Statutu Dzielnicy Oliwa (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 20 maja 2014 r. poz. 1954 z późn. zm.).
Rada Dzielnicy Oliwa uchwala, co następuje:
§ 1
Rada Dzielnicy Oliwa zwraca się do Rady Miasta Gdańska z wnioskiem o udzielenie szczegółowej informacji prawnej, w jaki sposób jednostka pomocnicza – rada dzielnicy – może zgodnie z obowiązującym prawem dokonać samorozwiązania lub wystąpić o wcześniejsze zakończenie swojej kadencji.
§ 2
Celem wniosku jest uzyskanie jednoznacznej interpretacji przepisów dotyczących funkcjonowania jednostek pomocniczych, w szczególności w kontekście braku skutecznych narzędzi do realizacji zadań statutowych oraz ograniczenia roli Rady Dzielnicy w procesach konsultacyjnych i decyzyjnych dotyczących dzielnicy Oliwa.
§ 3
Uzasadnienie stanowi integralną część niniejszej uchwały.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
§ 5
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Dzielnicy Oliwa.
Przewodnicząca
Rady Dzielnicy Oliwa
Zofia Pomirska
Uzasadnienie
Od dłuższego czasu Rada Dzielnicy Oliwa z niepokojem obserwuje proces marginalizacji działalności Rady przez władze miejskie. Choć w zadaniach statutowych jednostek pomocniczych wskazano obowiązek zapewnienia mieszkańcom udziału w sprawach funkcjonowania i rozwoju dzielnicy, a także umożliwienia społeczności lokalnej uczestnictwa w rozstrzyganiu kwestii o znaczeniu ogólnomiejskim, praktyka pokazuje, że te zapisy mają coraz bardziej symboliczny, a nie realny charakter.
W pełni aktualny pozostaje apel Rady Dzielnicy Oliwa o respektowanie prawnych uprawnień dzielnicy jako jednostki pomocniczej Gminy Miasta Gdańsk, przyjęty jednogłośnie na XII sesji Rady Dzielnicy Oliwa w dniu 19 kwietnia 2021 r..
Uchwały podejmowane przez Radę, zwłaszcza w sprawach dotyczących ładu przestrzennego, planów zagospodarowania, inwestycji nie są brane pod uwagę przez organy miasta.
Dobitnym przykładem z ostatniego czasu jest nieuwzględnienie opinii Rady oraz niezrzeszonych mieszkańców w sprawie planu miejscowego w rejonie ulic Tatrzańskiej i Czyżewskiego w Oliwie. Wnioski podsumowujące sposób procedowania planu oraz prowadzenia dyskusji publicznych Rada zawarła w osobnej uchwale.
Przestaje nas dziwić brak zainteresowania mieszkańców udziałem w społecznej pracy na rzecz lokalnej wspólnoty w Radach Dzielnic oraz daleko niezadawalająca frekwencja w kolejnych wyborach. Jakiekolwiek znaczenie Rady Dzielnicy podważane jest nawet w tak delikatnych zagadnieniach, jak sprawa nazewnictwa ulic i skwerów w Oliwie, gdzie głos przedstawicieli mieszkańców jest również kolejny raz ignorowany.
Złożony w październiku 2025 roku do Rady Miasta druk nr 457, pokazał, jaką realną wagę mają dziś opinie Rad Dzielnic.
Pomimo jednoznacznie negatywnej opinii Rady Dzielnicy Oliwa (Uchwała nr VII/20/25 z 23 lipca 2025 r.), Prezydent wnosi projekt uchwały o zmianę nazwy fragmentu ulicy Jana Bażyńskiego na ulicę prof. Marii Janion, lakonicznie stwierdzając, że opinia Rady „nie jest dla Rady Miasta Gdańska opinią wiążącą”.
To zdanie zdaje się najlepiej oddawać stosunek władz miasta do ciał pomocniczych, które – zgodnie z ideą samorządności – powinny reprezentować głos mieszkańców i stanowić istotny element procesu konsultacyjnego.
Po raz kolejny Rada Dzielnicy została potraktowana jak zbędny formalny dodatek, a nie partner w rozmowie o przestrzeni, historii i tożsamości Gdańska.
Wobec powyższego, Rada Dzielnicy Oliwa uznaje, że dotychczasowe mechanizmy współpracy z władzami miasta nie zapewniają realnej możliwości wykonywania zadań statutowych i ponoszenia odpowiedzialności za to przed wyborcami.
W związku z tym, w ramach refleksji nad sensem dalszego funkcjonowania w obecnych warunkach, Rada Dzielnicy Oliwa zwraca się do Rady Miasta Gdańska o wskazanie, czy i w jaki sposób jednostka pomocnicza może zgodnie z przepisami dokonać swojego samorozwiązania, bądź zawnioskować o skrócenie kadencji.
Apelujemy, by miasto, które od 1989 roku odwołuje się do wartości Solidarności i dialogu obywatelskiego, odniosło się do tego wniosku z należytą powagą i w duchu poszanowania samorządności lokalnej.