Rada Dzielnicy Oliwa jednogłośnie przyjęła negatywną oponię wobec wniosku Senatu Uniwersytetu Gdańskiego dotyczącego zmiany nazwy odcinka ulicy Jana Bażyńskiego na ulicę prof. Marii Janion. Uchwała, którą przyjęto 21 lutego 2025 roku, jasno wyraża sprzeciw wobec tej propozycji, podkreślając znaczenie historyczne i tradycję związaną z obecną nazwą.
W uzasadnieniu swojej decyzji Rada Oliwy wskazała kilka kluczowych argumentów:
- Tradycja i zgodność z historią Gdańska
Ulica Jana Bażyńskiego, nazwana tak w 1945 roku, upamiętnia przywódcę antykrzyżackiego Związku Pruskiego, którego działania przyczyniły się do powrotu Gdańska i Pomorza w granice Polski po wojnie 13-letniej. Rada uważa, że zmiana nazwy tej ulicy podważałaby znaczenie tej historycznej postaci. - Brak wyjątkowych powodów do zmiany
Wniosek Uniwersytetu nie spełnia wymogu wskazania szczególnie ważnych powodów, które uzasadniałyby zmianę istniejącej nazwy. Rada Oliwy przypomniała, że zmiana nazwy powinna być stosowana jedynie w wyjątkowych przypadkach, co nie ma miejsca w tej sytuacji. - Nieprzestrzeganie zasady 5-letniego okresu od śmierci upamiętnianej osoby
Zgodnie z zasadami nadawania nazw ulic w Gdańsku, nazwy pochodzące od nazwisk osób mogą być nadawane najwcześniej 5 lat po śmierci danej osoby. Maria Janion zmarła 23 sierpnia 2020 roku, co oznacza, że proponowana zmiana jest przedwczesna. - Problematyczna numeracja
Rada zwróciła uwagę na potencjalne problemy administracyjne i geograficzne wynikające z utworzenia nowej ulicy na fragmencie istniejącej, co mogłoby prowadzić do niejednoznaczności w numeracji.
W związku z powyższymi argumentami Rada Oliwy apeluje do Rady Miasta Gdańska o odrzucenie wniosku Uniwersytetu Gdańskiego. Decyzja Rady Oliwy pokazuje, jak ważne jest dla społeczności lokalnej zachowanie tożsamości historycznej i tradycji miasta, a także odpowiedzialne podejście do zmian w przestrzeni publicznej.
Ts
Treść przyjętej uchwały:
Uchwała Nr III/11/25
Rady Dzielnicy Oliwa
z dnia 21 lutego 2025 roku
w sprawie wniosku Senatu Uniwersytetu Gdańskiego do Rady Miasta Gdańska o zmianę nazwy odcinka ulicy Jana Bażyńskiego na ulicę prof. Marii Janion
Na podstawie § 34 ust. 5, 14, 16 i 21 Statutu Dzielnicy Oliwa uchwalonego na podstawie uchwały LII/1169/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 24 kwietnia 2014r. w sprawie uchwalenia Statutu Dzielnicy Oliwa (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 20 maja 2014 r. poz. 1954 z późn. zm.).
Rada Dzielnicy Oliwa uchwala, co następuje:
§ 1
Rada Dzielnicy Oliwa wyraża sprzeciw wobec wniosku Senatu Uniwersytetu Gdańskiego o zmianę nazwy odcinka ulicy Jana Bażyńskiego – od skrzyżowania z al. Grunwaldzką do skrzyżowania z ul. Wita Stwosza – na ulicę prof. Marii Janion.
§ 2
Uzasadnienie sprzeciwu stanowi załącznik do niniejszej uchwały.
§ 3
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Dzielnicy Oliwa.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Uzasadnienie
- Zgodnie z Załącznikiem Nr 1 do Uchwały Nr L/1126/14 Rady Miasta Gdańska z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie zasad stosowanych przy nadawaniu nazw ulicom, placom i innym terenowym obiektom publicznym oraz drogom wewnętrznym w Gdańsku, przy opiniowaniu i podejmowaniu decyzji w sprawach nadania nazwy obiektowi miejskiemu, każdorazowo należy brać pod uwagę m.in. następujące kryteria merytoryczne dotyczące nazewnictwa:
a) zachowanie zgodności z tradycją i dziejami Gdańska oraz polskimi regułami nazewniczymi,
b) utrzymywanie nazw utrwalonych w tradycji Miasta.
Zdaniem Rady Dzielnicy Oliwa nazwa ul. Jana Bażyńskiego ustanowiona w 1945 roku dostatecznie się utrwaliła w świadomości mieszkańców i podkreśla doniosłość oraz tradycje historyczne miasta Gdańska poprzez uhonorowanie przywódcy antykrzyżackiego Związku Pruskiego, dzięki któremu Gdańsk i Pomorze powróciło w granice Polski po wojnie 13-letniej.
Za niedopuszczalne uważamy deprecjonowanie tak istotnej dla historii Gdańska i Pomorza postaci Jana Bażyńskiego poprzez odbieranie jej patronowania ulicy, przy której działa największa pomorska uczelnia wyższa. Warto podkreślić, że właśnie działalność w tym miejscu od ponad pół wieku tak znaczącej instytucji edukacyjnej tylko wzmocniło w świadomości Gdańszczan nazwę ul. Bażyńskiego i jej konkretne położenie geograficzne na mapie miasta.
- Wniosek Senatu Uniwersytetu Gdańskiego stoi w sprzeczności z punktem 8 cytowanego załącznika Uchwały Rady Miasta Gdańska, który stanowi, że zmiana istniejącej nazwy na nową może nastąpić wyłącznie w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach. W ocenie Rady Dzielnicy Oliwa, wniosek Senatu Uniwersytetu Gdańskiego nie zawiera takich szczególnie ważnych powodów, które uzasadniałyby zmianę nazwy ulicy Jana Bażyńskiego, czy jej fragmentu.
- Wniosek Senatu Uniwersytetu Gdańskiego stoi w sprzeczności z punktem 5 cytowanego załącznika Uchwały Rady Miasta Gdańska, który stanowi, że nazwy pochodzące od nazwisk osób nie powinny być nadawane wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia śmierci upamiętnianej osoby. Maria Janion zmarła 23 sierpnia 2020 roku.
- Utworzenie nowej ulicy z fragmentu ul. Jana Bażyńskiego doprowadziłoby do kuriozalnej sytuacji, w której numeracja nowej ulicy rozpoczynałaby się od numer 2.
Rady Dzielnicy Oliwa, kierując się powyższymi argumentami, uważa, że wniosek Senatu Uniwersytetu Gdańskiego o zmianę nazwy odcinka ulicy Jana Bażyńskiego nie zasługuje na uwzględnienie. I o zajęcie takiego stanowiska Rady Dzielnicy Oliwa wnioskuje do Rady Miasta Gdańska i jej komisji.